Mülakatlar birebir ya da grupla yapılan görüşmelerdir. Özgeçmişinizde kendinizi, kariyerinizi, geçmiş iş başarılarınızı nasıl anlattığınızın neredeyse hiçbir önemi yok. Asıl önemli olan mülakatta, işveren ya da insan kaynakları uzmanının sorularına nasıl yanıt verdiğiniz ve onlarda nasıl bir izlenim bıraktığınızdır. Zira bir iş başvurusunda bulunuyorsanız, elbette ki o işin gerektirdiği akademik eğitime ve deneyime sahip olmalısınız. Sıra iş görüşmelerine geldiğinde iş gayet karmaşık ve çok bileşenlidir. Mülakatta konuşma, iletişim kurabilme, kendine güvenme, o işin gerektirdiği gibi giyinme, ses tonu, jest, mimik ve beden dilini etkili olarak kullanabilme gibi çok fazla etken birlikte değerlendirilir. Siz olası tüm mülakat sorularına verilebilecek en mantıklı, etkileyici yanıtları belleğinize kazımış, en şık kıyafeti giymiş olabilirsiniz, beden dilinizi doğru kullanamıyorsanız diğer adaylardan bir adım geride kalırsınız. İşte bu sebeple bedenin inceliklerini öğrenmek ve mülakatta bu düzlemde tutum sergilemek faydalı olacaktır.
Mülakatlarda Beden Dilini Etkili Kullanma Sanatı
Göz teması kurmak önemlidir, ancak dik dik bakmak iticidir
Her kim ile konuşuyor olursanız olun, göz teması kurmak iletişiminiz güçlü kılacaktır. Özellikle birisi size soru soruyorsa ve o kişi sizin işe alınmanızı sağlayacaksa onunla konuşurken mutlaka gözlerine bakmalısınız. Ancak burada bahsedilen göz teması gözünün içine dik dik bakmak şeklinde olmamalı. Aksine insan kaynakları uzmanı size soru soruyorken ve siz soruya yanıt veriyorken gözlerinizi ondan kaçırmayın. Fakat sorunun yanıtını düşünürken aşağıya, yukarıya değil, tam karşı yöne doğru bakmaya çalışın.
Bacakları, ayakları sallamak dikkat dağıtıcıdır ve stres içinde olduğunuzu gösterir
Pek çok kişi stres halindeyken ya da bir şeyler düşünüyorken bacalarını veya ayaklarını sallar. Bu tıpkı tırnak yemek gibi bir alışkanlıktır, istemsizce ve farkında olmadan yapılır. Günlük hayatta bunun çok fazla bir zararı görülmese de, bir iş görüşmesinde bacakları, ayakları sallamak karşınızdaki kişiye özgüven eksikliğiniz olduğu, stresli olduğunuz izlenimini verir. Hatta bazı araştırmacılara göre konuşurken ayaklarını, bacaklarını sallayan insanların yalan söyleme potansiyelleri de çok yüksektir. Bu bakımdan mülakatta ayaklarınızı, bacaklarınızı sandalyede, koltukta sabit tutmaya çalışın.
Ellerinizi saklamayın, hatta bizzat kullanın
Stres içindeki, gergin insanlar çoğu zaman ellerini nereye koyacaklarını bilemezler. Bu sebeple iş görüşmelerinde ellerini masanın altında tutmaya çalışan, bacaklarının arasına sıkıştıran, ellerini ovuşturan kişilerle karşılaşmak mümkündür. Bu tür görüntüler mülakatı yapan kişi için olumsuz ve itici olabilmektedir. Oysaki eller kişinin kendini ifade etme, iletişim kurma sürecinde beden dilinin çok önemli bir parçasıdır. Konuşurken ellerini, kollarını aktif kullanan kişiler kendilerini çok daha rahat ve doğru ifade edebilirler. Bu yüzden mülakatta ellerinizi, kollarınızı rahat bırakın ve onların da iletişime katılmasına izin verin.
Tokalaşırken güçlü ve özgüvenli olun
Tokalaşmak neredeyse tüm iletişimlerin başlangıç adımını oluşturmaktadır. Tokalaşırken kendinden emin ve güçlü olan kişiler, karşısındakilere tüm enerjisini nakledebilirler. Kendisine, yeteneklerine, o işi almaya olan isteğine güvenen kişi tokalaşırken elinin tamamını, tüm parmaklarını kullanır ve karşısındakinin elini sıkıca kavrar. İşte tam da o anda doğru bir iletişim başlamış olur.
Yüzünüzdeki ifadeyi yumuşatmak iyi gelecektir
Ne kadar profesyonel olursa olsun hiç kimse, çatık kaşlı, suratı asık birinden pozitif bir elektrik alamaz. Mülakatı yapan kişiyi olumlu etkilemek ve görüşmeyi olumlu bir şekilde sürdürmek istiyorsanız mutlaka yüzünüzde yumuşak bir gülümseme olmalıdır. Kesinlikle gülerek ya da somurtarak değil, sadece hafifçe gülümseyerek selamlaşın, sorulara yanıt verirken daha ciddi bir tavır takının, aralarda yine yüzünüze pozitif bir tebessüm takının.
Dik bir duruş güçlü bir başlangıçtır
Görüşme salonuna girerken, insan kaynakları uzmanıyla tokalaşırken, görüşme esnasında otururken mutlaka omuzların vücudun dik durması önemlidir. Dik duruş, öz güvenin göstergesidir ve sizi hem güçlü gösterir hem de güçlü kılar. Bununla birlikte beden dilinde dik duruş; sizin iletişime açık olduğunuzu, o işi almaya hazır olduğunuzu gösterir. Oysaki omuzlar düşük kambur durmak, oturmak size hükmedilmesine izin verdiğiniz şeklinde bir algı yaratabilir.
Saçlarla oynamak, dikkat dağınıklığı göstergesidir
Bireyler bir şeyler düşünürken genellikle saçlarıyla oynama eğilimindedirler. Evde ya da işe yalnızken saçlarla oynayarak düşünmenin her hangi bir sakıncası olmayabilir. Ancak mülakat esnasında saçıyla oynayan adaylar, ilgisiz, dikkatsiz ya da düşüncesiz bir izlenim verirler. İş görüşmesine giderken saçlarınıza sizce en uygun olan modeli verin ve görüşme sonuna kadar bir daha saçlarınıza dokunmayın.
Jest ve mimiklerinizi kontrol altında tutun
Günlük yaşamda gözleriniz, kaşlarınız, ağzınız, dudaklarınız o anki ruh halinize göre şekilden şekle girer. Bunlar kimi zaman sempatik, ancak çoğu zaman da fazlasıyla kişisel ve belirgindir. İş görüşmesi, kısıtlı zaman içinde kendinizi en iyi, en etkili, en net olarak ifade etmeniz gereken süreçtir. Telafisi olmayan bu sürecin en başarılı şekilde geçebilmesi için, duygularınızı ve mimiklerinizi kontrol altında tutmanız gerekir. Zira gereğinden daha abartılı bir kaş hareketi, dudak bükme, burun kıvırma itici olacaktır. Bu bakımdan daha sakin ve küçük tepkiler vermeye çalışın.
