Diyelim ki bir mülakata çağrıldınız ve bu mülakatta karşılaşacağınız soruları, onlara verilebilecek en mantıklı yanıtları biliyor olsaydınız güzel olmaz mıydı? Elbette mükemmel olurdu. Maalesef ki, kimse akıl okumak gibi bir yetiye sahip değil.
Ancak her iş kolunda yapılan mülakatlarda en sık olarak yöneltilen mülakat soruları bir araya getirip, onlara verilebilecek en akılcı, uygun yanıtlar sıralanabilir. Tabi ki burada bahsi geçen soru ve yanıtların ezberlenmesi değil, aksine adayın kendi karakteri, nitelikleri doğrultusunda değişerek özümsenmesi gerekmektedir.
Mülakatlarda genel olarak kullanılan sorular ve onlara verilebilecek uygun cevaplar, işverenin adaylarda tam olarak ne aradığı gibi hususlara hakim olmak, görüşmenin aday için daha rahat geçmesine olanak verecektir.
- Bize biraz kendinizden bahseder misiniz?
Basit gibi görünen bu soru, aslında mülakatın seyri için hayati önem taşımaktadır. Burada kendi kişisel ve profesyonel hikayenizin tamamını anlatmaya çalışma yoluna gitmeyin. Bunun yerine neden sizin bu iş için en uygun aday olduğunuzu gösteren, sizi özetleyen anahtar vakalardan söz etmeye çalışın. İşe alım uzmanlarının özellikle bilmesini istediğiniz 2-3 tane özel başarı ve deneyimden bahsederek başlayın. Ardından en son iş yerinizdeki görevinizdeki başarınızla ilgili birkaç cümle ekleyin. Bu soruya verilen yanıtın gereksiz ayrıntılarla uzatılmamasında fayda vardır.
- Bu iş ilanını nereden öğrendiniz?
Bu da basit gibi görünen, ancak sizin bu işi ne kadar istediğinizi ve bu firmayla ne kadar ilgilendiğinizi gösterebileceğiniz bir sorudur. Örneğin bu işi bir arkadaşınız ya da profesyonel ilişkiniz olan birinden duyduysanız, burada kişinin adını, hangi pozisyonda çalıştığını söylemeniz doğru olacaktır. Bu sayede işi öğrendikten sonra ne kadar heyecanlandığınızı ve işe alınmayı ne çok istediğinizi de anlatma olanağı bulursunuz. Ayrıca iş ilanını her hangi bir internet sitesi, kariyer sayfası ya da dergide gördüyseniz bunu da açıkça söylemeniz gerekir. Bu şekilde pek çok iş ilanı arasından neden bu işle ilgilendiğinizi de anlatabilirsiniz.
- Bu firma hakkında neler biliyorsunuz?
İş ilanına başvuru yapmayı düşünen her aday firmanın internet sitesindeki “hakkımızda” sekmesindeki bilgileri okur ve oradaki genel bilgileri öğrenir. Siz mülakata çağrıldığınızda bu soruya ayırt edici bir yanıt vermek istiyorsanız, daha fazlasına hakim olmalısınız. Mülakatta sizin firma ve başvurduğunuz bu pozisyon hakkındaki genel bilgileriniz merak edilmez, bu şirkette çalışmayı, bu iş pozisyonuna alınmayı neden ve ne kadar istediğiniz önem taşır. Bu bakımdan firma hakkında edindiğiniz bilgileri bu yönde kullanmaya çalışın. “Burada sizi heyecanlandıran neydi” sorusunun yanıtını hazırlayın. İşte bunun için firmanın hedefleri, rekabet ettiği diğer firmalar önemlidir. Anlatımınızda birkaç tane etkileyici anahtar sözcük, cümle bulun. Firmanın resmi internet sitesinde kendisini anlatırken kullandığı cümleleri, kendi sözcüklerinizle yeniden oluşturup mülakatta kullanmanız işe yarayacaktır. Örneğin “ben bu iş pozisyonu için gerçekten uygun olduğumu düşünüyorum. Çünkü ……” ya da “Ben ……………. Hedeflerin gerçekleşebilirliğine inanıyorum” gibi cümleler sizin hedef ve düşüncelerinizin firma ile paralellik gösterdiği izlenimi uyandıracaktır.
- Neden bu işi istiyorsunuz?
Tüm şirketler kendileriyle çalışmaya hevesli, istekli ve ihtiyaç duyulan niteliklere sahip birilerini işe almak ister. Bu iş yerinde neden çalışmak istediğiniz sorusuna verilebilecek çok can alıcı bir yanıtınız yoksa muhtemelen yeni bir işe başvurmanız gerekecektir. Öncelikle bu işi ne kadar istediğinizi ve sizin bu iş için ne kadar uygun olduğunuzu anlatacak birkaç anahtar cümleniz olsun. Örneğin “Ben müşteri ilişkileri departmanında çalışmayı çok istiyorum. Çünkü sürekli insanlarla iletişim, ilişki halinde olmak ve birilerine yardımcı olabildiğimi görmek beni mutlu eder” gibi bir cümle uygun olacaktır. Bunun yanında neden o şirkette çalışmak istediğinizi de “Ben kişisel ve profesyonel gelişim, değişim hayranıyım. Sizin personelinizi geliştirmek adına uyguladığınız eğitim politikası, programı beni çok heyecanlandırdığı için bu takımın bir parçası olmayı istiyorum” diyebilirsiniz.
- Neden sizi işe alalım?
Bu soruya uygun yanıtı bulabilmek biraz zor görünüyor. Ancak eğer size bu soru yöneltilmişse kendinizi şanslı hissetmelisiniz. Kendinizi, eğitimsel ve profesyonel yetilerinizi karşınızdakilere tam olarak yansıtabilmeniz için en uygun soru aslında budur. Bu sorunun yanıtını hazırlarken 3 tane temel noktayı gözden kaçırmamalısınız. Birincisi siz sadece işini yapıp bir kenara çekilecek personel değilsiniz, büyük çözümler, sonuçlar ortaya üretebilirsiniz ve diğer adaylardan çok daha kısa sürede bu firmanın çalışma rutinine, kültürel atmosferine uyum sağlayabilirsiniz. Bu üç önemli noktayı göz önünde bulundurarak neden bu iş için en uygun aday olduğunuzu açıklamalısınız.
- Profesyonel yaşantınızdaki en büyük başarınız hangisiydi?
“Beni bu işe kabul edin” demenin en doğru yolu belki de bu sorunun yanıtından geçmektedir. Eski işyerlerinizdeki başarılarınızdan bahsetmek ve özellikle de en son işinizde elde ettiğiniz bir başarıyı doğru ifadelerle anlatmak size bu iş yerinin kapısını açabilir. Bunu anlatırken oluşturduğunuz sıralama çok önemlidir.
Mülakat öncesinde bu soruya hazırlanırken önce durumu oluşturun, işe alım uzmanlarının sizin özgeçmişinizde de görebileceği bu durumu giriş, gelişme, sonuç şeklinde özetleyin. Başlarken “son iş yerimde muhasebe departmanındaki faturalama işi benim görevimdi” gibi bir cümle kullanılabilir. Ardından olayın tam olarak da sizin etkinliğinize dayandığı bölümünü anlatın. En son olarak sizin inisiyatifi alışınızla ne oldu, ne değişti, nasıl bir sonuca ulaştı gibi sorulara yanıt verin.