İş görüşmesi yapan pek çok işe alım uzmanının adaylara yönelttiği klasikleşmiş mülakat soruları vardır. Hangi iş kolu olursa olsun adayı daha yakından tanımak, belli durumlarda nasıl tepkiler vereceğini ve gelecek hedeflerini öğrenmek için gelenekselleşmiş sorulardan faydalanılır. Zira o iş için başvuru yapmış olan kişi zaten kendi uzmanlık alanıyla ilgili bilgilere hakimdir.
Mülakatlar da adayı kendi branşından sınav yapmak amaçlı uygulanmaz. Bu bağlamda mülakatların olmazsa olmazı olan bu sorular ve cevapları hakkında fikir sahibi olmak faydalı olacaktır.
- Profesyonel yaşamınızdaki en güçlü yanınız hangisidir?
Bu soruyu yanıtlarken kesinlikle dürüst olmanız gerekmektedir. Mülakatı yapan kişilerin duymak istediklerini değil, sizin gerçekten kendinizi güçlü hissettiğiniz yanınızı söylemelisiniz. Bununla birlikte bu iş için en uygun olan güçlü yönünüzden bahsetmelisiniz. Ayrıca güçlü yönünüz size özel, özgü olmalıdır ki, klasik insan becerileri değil, ikna edici bir iletişim gücü ya da ilişki kurabilme gücü bunun için uygundur. Zira ilişki ve iletişimin önemsiz olduğu hiçbir iş kolu, pozisyonu yoktur. Ancak bahsettiğiniz bu güçlü yönünüzü de bir örnekle somutlaştırmayı unutmayınız.
- En zayıf yönünüzün hangisi olduğunu düşünüyorsunuz?
Bu soruyu yönelten insan kaynakları uzmanı, sizin zayıf yönlerinizi öğrenmek istemekten çok, sizin dürüstlüğünüz ve kendinize karşı farkındalığınızı ölçmeye çalışmaktadır. “Zor durumlarda kendi hayatımdan önce, şirketin çıkarlarını düşünürüm” ya da “Zayıf bir yönüm yok, mükemmelim” gibi yanıtlar kesinlikle yanlıştır. Bu sorunun yanıtında kendinizi küçümseyici ya da övücü ifadelerden kaçının, gerçekçi olmaya çalışın. Örneğin “Topluluk önünde konuşmak beni strese sokar. Ancak son dönemlerde bununla ilgili seminer ve eğitimlere katıldım. Bunu aşmak üzereyim” gibi bir yanıtla hem zayıf yönünüzü dürüstçe söylemiş hem de sorunu da çözdüğünüzü anlatmış olursunuz.
- İşte karşılaştığınız zor ve karmaşık bir durumu ve bunu nasıl çözdüğünüzü anlatır mısınız?
Her iş yerinde karmaşık, sorunlu, kaotik anlar, dönemler olmaktadır. Her işveren böyle durumlarla başa çıkabilecek, sorunlara çözüm odaklı yaklaşabilecek personele ihtiyaç duyar. İşte bu soru da adayın sorunlu durumlara nasıl yaklaştığı ve bunları nasıl çözdüğünü öğrenmeye yöneliktir. Bir iş görüşmesinde her aday gayet pozitif, sevimli ve halinden memnun görünmek ister. Ancak işe alındığında neler olacak, büyük bir sorun çıktığında nasıl bir tutum sergilenecek çoğu zaman bunu mülakattan anlamak zordur. Ama bazı ipuçları yakalanabilir. Burada adayın olaya, duruma odaklanması ve profesyonel, üretim odaklı, mümkünse mutlu sonla biten bir tutum sergilemesi gerekir.
- Beş yıl sonra kendinizi nerede görüyorsunuz?
Bu soruyu yanıtlarken dürüst ve kendinize has bir yol izleyin. Zira işe alım uzmanı vereceğiniz yanıta göre sizin yeterince gerçekçi, hırslı olup olmadığınızı ve sizin hedeflerinizin bu işle uyuşup uyuşmadığını anlamaya çalışacaktır. Bu bakımdan yanıtınız sizi bu işle ulaştırabilecek hedefleri içermelidir.
- Hayalinizdeki meslek, iş hangisidir?
Bir önceki soruyla paralel olarak yanıtlanması gereken bir sorudur. Bu soruda amaç başvuru yaptığınız işin sizin hayalleriniz, hedeflerinizle ne kadar uyuştuğunu görmektir. Normal şartlar altında hayaliniz NBA’de basketbol oynamak olabilir. Ancak bu iş görüşmesinde bu tür yanıtlara yer yok, gerçekçi ve o iş ile uyuşacak bir hayal bulmalısınız.
- Başka hangi şirketlerle görüşme yaptınız?
Pek çok iş görüşmesinde bu soru yöneltilir. Zira insan kaynakları uzmanları sizin bu sektörde çalışmak için ne kadar hırslı, istekli ve ciddi olduğunuzu görmek isterler. Burada en doğru yaklaşım aynı sektördeki firmalarla görüşme yapmış olmanız şeklindedir. Bu sayede o iş alanıyla ilgili yeti ve özelliklere sahip olduğunuz ve diğer firmalar tarafından da görüşmeye çağrılmaya yetecek nitelikte olduğunuz izlenimi oluşturabilirsiniz. Ancak burada dikkat etmeniz gereken husus, şirketlerin hepsinin aynı sektörde olması ve başvuru yaptığınız pozisyonların çeşitlilik göstermesidir. Böylelikle niteliklerinizin sadece bir değil, birkaç iş pozisyonu için uygun olduğunu gösterebilirsiniz.